کد مطلب:106691 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:149
[صفحه 366] از نامه های امام (ع) است به سلمان فارسی- خدایش بیامرزد- پیش از رسیدنش به خلافت اشخصته: ببرد او را (اما بعد، دنیا همانند مار است كه بدنش را چون دست بمالی نرم است ولی زهرش كشنده است بنابراین از آنچه تو را در دنیا خوشحال می سازد، برحذر باش، زیرا متاع آن اندكی با تو می ماند. و غمهای آن را از خود دور ساز، چون به مفارقت از او و دگرگونیهایش ایمان داری و هر مقدار با دنیا انس و علاقه ات بیشتر شد، ترس و هراست افزونتر باشد، زیرا دنیادار وقتی كه به دنیا دل بست و به آن شادمان شد دنیا او را به سختی مبتلا گرداند. محور این بخش از سخن امام (ع) موعظه و نكوهش دنیاست، و بدین منظور مثلی زده است و دو مورد از چند وجه شبه را كه در مشبه به وجود دارد، بیان كرده است: 1- مار، نرم پوست است و همانندی اش با دنیا همان آسایش زندگی و لذتهای دنیاست. 2- زهرش كشنده است، مشابهش با دنیا در این است كه كسانی كه غرق در لذتهای دنیایند روز رستاخیز هلاك شوند. سپس در مورد اقامت وی در دنیا چند دستور به شرح زیر داده است: 1- از آنچه او را خوشحال می سازد روگردان باشد، و دلیل ضرورت برحذر بودنش را چنین بیان كرده است: زیرا كالای آن اندكی با تو همراه است، و این جمله صغرای قیاس مضمری است كه در حقیقت چنین است: آنچه با تو از متاع دنیا همراه می ماند اندك است. و كبرای مقدر آن نیز چنین می شود: و هر چه كه اینطور باشد، سزاوار دوری كردن است. 2- غمهای دنیا را از خود دور ساز، و ضرورت این كار را با قیاس مضمری بیان كرده است كه صغرای آن عبارت: لما ایقنت من فراقها است، یعنی چون به مفارقت و دگرگونی اش اطمینان داری، و كبرای مقدر آن چنین است: هر چه را كه اطمینان به مفارقتش داشتی باید غم جستن آن را از خود دور كنی. 3- هر مقدار با دنیا انس و علاقه اش بیشتر شود، ترس و هراسش فزونتر گردد. كلمه ی ما مصدریه است، و كلمه ی آنس بنابراین كه حال است منصوب می باشد، و كلمه ی احذر خبر كان است یعنی در همان حالی كه علاقمندتری، ترس بیشتری هم باید داشته باشی، و مقصود آن است كه هر چه می تواند از آن دوری كند و بدان دل نبندد و دلیل ضرورت حذر داشتن را چنین بیان كرده است فان صاحبها فیها... كه صغرای قیاس مضمری است و در حقیقت چنین است: هر چه صاحب دنیا به دنیا بیشتر دل ببندد... و كبرای مقدر آن نیز چنین است: و هر چیزی را كه آنطور باشد باید صاحبش از آن حذر كند و به آن دل نبندد، نتیجه می دهد: پس ب اید شخص دنیادار از دنیا برحذر باشد.
صفحه 366.